1. Cuộc thi guitar: Bảng dưới 18 tuổi (Junior Category)

Bảng thi dưới 18 tuổi bắt đầu lúc 8:30 ngày 30/8/2024. Trước giờ thi, Ban tổ chức công bố danh sách thứ tự thí sinh dự thi trên Fanpage SIGF. Trong 14 thí sinh dự thi Bảng dưới 18 tuổi, có 2 thí sinh người Malaysia, là 2 học sinh trung học – thành viên nhóm hòa tấu khách mời Kuen Cheng High School Guitar Club, và 12 thí sinh người Việt Nam. Bảng thi này có cả thí sinh đang học trung cấp chuyên nghiệp guitar và thí sinh không chuyên tranh tài cùng nhau.

Những gương mặt triển vọng xuất hiện trong bảng thi Junior SIGF 2024 là Trịnh Bình Minh, từng đạt giải nhất Bảng không chuyên dưới 13 tuổi tại SIGF 2023; Nguyễn Kim Anh Bằng, từng đạt giải nhất Bảng không chuyên tại SIGF 2023; Trần Trung Hiếu đến từ Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam, từng đạt nhiều giải thưởng quốc tế; Trần Nghi Quang, tuy chưa có giải thưởng nhưng luôn đạt thành tích học tập cao tại Nhạc viện, bạn là con trai của cố Nghệ sĩ Guitar tài năng Trần Phương Quang, người từng đạt giải nhất cuộc thi Tài năng trẻ Guitar 1997; Dương Anh Khôi, tuy lần đầu dự thi SIGF sở hữu kỹ thuật tremolo điêu luyện được uốn nắn bởi nữ Nghệ sĩ Guitar nổi tiếng Nguyễn Thị Kim Chung. 

Sự cố trong Bảng thi Junior SIGF 2024:

Mặc dù đội ngũ Festival Team luôn túc trực trước những cửa ra vào phòng hòa nhạc trong giờ thi, để đảm bảo không có tiếng ồn nào xuất hiện, tuy nhiên Bảng thi Junior vẫn xảy ra sự cố đáng tiếc là xuất hiện âm thanh của đàn piano vang lên rất to từ phía cửa lầu trái, lấn át cả tiếng guitar khi thí sinh Trịnh Bình Minh đang dự thi. Tiếng đàn piano “lạ” khá nội lực và chuyên nghiệp với những câu chạy scale nhanh và lả lướt, khó ai trả lời được các nghi vấn:

1. Vì sao trước những lối ra vào phòng hòa nhạc luôn có Festival Team canh gác mà vẫn để “dân piano lạ” lẻn lên cầu thang chơi đàn?
2. Người chơi piano chuyên nghiệp sẽ luôn có đàn riêng ở nhà, hoặc luyện tập ở phòng Khoa Piano, cớ sao tìm đến cây piano đặt trên lầu phòng hòa nhạc để luyện tập.
3. Cho rằng sự canh phòng cẩn mật của Festival Team thì “dân piano lạ” không thể lẻn vào được, vậy chẳng lẽ là người của Festival Team cố tình hay vô ý chơi đàn piano? Nhưng cũng không đúng, Festival Team chủ yếu là người học guitar, nếu họ biết đàn piano cũng không thể chơi được tiếng đàn điêu luyện như thế?
4. Nếu “dân piano lạ” không thể lẻn vào được, Festival Team không ai chơi được piano điêu luyện, vậy chỉ có thế lực siêu nhiên đứng sau sự cố này?

Cho dù còn nhiều nghi vấn, nhưng Festival Team có một số người “lạ mặt” không phải sinh viên Nhạc Viện nên rất khó xác định được ở tình huống nào, và thực hiện nhằm mục đích gì.

Phần dự thi “Usher Waltz” của thí sinh Trịnh Bình Minh bị lấn át bởi tiếng đàn piano 4:00 – 4:30. Video: Thy Phương.

Trong số các thí sinh Bảng Junior, chỉ có thí sinh Trần Nghi Quang có màn trình diễn hoàn hảo và sạch sẽ nhất. Bài thi của Quang không quá khó như các thí sinh Trịnh Bình Minh và Trần Trung Hiếu đã chọn, nhưng điểm mạnh của Quang là không chủ quan, tính kỷ luật cao và xử lý tác phẩm hiệu quả.

Thí sinh Trần Nghi Quang trình bày chương “Gavotte en rondo” trong BWV 1006 của J.S.Bach. Video: Thy Phương.

2. Cuộc thi guitar: Bảng hòa tấu (Ensemble Category)

Bảng thi hòa tấu (Ensemble Category) không giới hạn độ tuổi dự thi, đây là hạng mục được SIGF tổ chức kể từ năm 2019, luôn là bảng thi hấp dẫn như một buổi hòa nhạc, bởi vì các thí sinh biểu diễn với tâm thái thư giãn như một chuyến dạo chơi, các thành viên trong 1 nhóm hòa tấu hỗ trợ ăn ý với nhau nên không có tâm lý căng thẳng như áp lực thi cử.

Bảng hòa tấu tại SIGF 2024, có 11 nhóm hòa tấu nhưng thành phần thí sinh không đa dạng như những năm 2019 và 2023, nếu xét kỹ thì chỉ có 2 nhóm chủ đạo là: Nhóm các học sinh – sinh viên Guitar Nhạc Viện TP.HCM và Nhóm học sinh của Kuen Cheng High School Guitar Club (Malaysia). Hai nhóm này chia thành các nhóm nhỏ song tấu, tam tấu, tứ tấu, lục tấu, nhóm hòa tấu lớn,…để thi đấu với nhau.

Phần dự thi của nhóm hòa tấu Kuen Cheng High School Guitar Club Quartet Team A. Nguồn: Kira Yong.

3. Chương trình hòa nhạc “The Legends”

Khoảng 19:00, trời đổ trận mưa to trút xuống TP.HCM, cơn mưa dai dẳng kéo dài hơn 1 giờ đồng hồ khiến đêm hòa nhạc “The Legends” phải bắt đầu muộn 10 phút để chờ khách đến. 

Khoảng 20:10, lượng khách đã lắp đầy gần hết số ghế trống trong khán phòng, khoảng 400 khán giả cùng hướng lên sân khấu để chờ đợi màn biểu diễn của một tài năng Việt Nam xa xứ lâu ngày mới trở lại quê hương, và đặc biệt đây là lần đầu tiên anh biểu diễn tại TP.HCM.

Trên sân khấu, ghế và giá nhạc cho tiết mục độc tấu và hòa tấu cuối chương trình đã được sắp xếp sẵn. An Trần bước ra sân khấu với sự chào đón nồng nhiệt của khán giả.

3.1. Màn độc tấu guitar của Nghệ sĩ An Trần

3.1.1. Tiểu sử Nghệ sĩ An Trần

An Trần, tên đầy đủ là Trần Tuấn An sinh năm 1992 tại Hà Nội. Anh bắt đầu học đàn guitar từ năm 10 tuổi. Năm 12 tuổi, An đoạt giải nhất cuộc thi Tài năng trẻ guitar Việt Nam. Sau khi rời Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam, An Trần đã nhận bằng Cử nhân Âm nhạc tại Đại học North Park (Chicago), nơi anh theo học với Julie Goldberg và Tom Zelle. Năm 2019, An đã được trao Giải thưởng Cựu sinh viên trẻ xuất sắc của trường đại học. An đã nhận bằng Thạc sĩ Âm nhạc, cùng với Học bổng Nghiên cứu Đông Nam Á từ Đại học Yale, học với Benjamin Verdery. Anh đã nhận bằng Tiến sĩ Nghệ thuật Âm nhạc với Chương trình Danh dự tại Đại học Northwestern, học với Anne Waller.

An Tran là giáo sư guitar tại Cao đẳng Nghệ thuật Biểu diễn Chicago của Đại học Roosevelt, Đại học Illinois Chicago (UIC) và Đại học Bắc Illinois (NIU), nơi ông thành lập NIU International Guitar Concert Series và là giảng viên liên kết tại Trung tâm Nghiên cứu Đông Nam Á. Ông là Đồng sáng lập và Giám đốc Nghệ thuật của Chicago Artopia, một tổ chức phi lợi nhuận dành riêng cho mục đích đưa nghệ thuật đến gần hơn với mọi người ở phía Tây Nam Chicago. Anh cũng là thành viên hội đồng quản trị của Chicago Classical Guitar Society. An Tran là Nghệ sĩ D’Addario và được quản lý bởi Jean Schreiber Management. An biểu diễn trên những cây đàn guitar do Stephan Connor chế tạo tại Boston, Hoa Kỳ (Theo antran.org).

3.1.2. Nhạc mục biểu diễn của An Trần tại SIGF 2024

An Trần mở đầu chương trình hòa nhạc bằng 3 tác phẩm mới viết, được tác giả đề tặng cho An, 1 bản của Paul Ibbotson (b.1979), 2 bản của Juan Erena (b.1970).

Sau 3 tác phẩm của các nhạc sĩ ngoại quốc, những tác phẩm Việt Nam là tiết mục được công chúng Thành phố Hồ Chí Minh và người yêu guitar Việt Nam mong đợi nhất.

• • Nguyễn Thế An (b.1970) | Thánh Gióng (The Legend of the Bamboo Child)

Thế An sinh năm 1970 tại Hải Phòng. Gia đình không có ai theo nghề nhạc, bố là cán bộ Nhà máy sắt tráng men, mẹ nội trợ. Hành trình đến với guitar của Thế An có phần may mắn vì gặp được những người thầy mà anh sẽ không bao giờ quên. Năm tuổi, bắt đầu học guitar qua thầy Trọng Lung nổi tiếng ở Hải Phòng. Lên Hà Nội, theo học danh cầm Tạ Tấn và Nguyễn Như Dũng. Năm 1981, Thế An đỗ thủ khoa hệ sơ cấp Nhạc viện Hà Nội. Sang Canada năm 1991, Thế An theo học trung học guitar tại Toronto. Kế đó, anh theo học bốn năm ngành biểu diễn guitar cổ điển tại Trường Đại học nghệ thuật Western Ontario và tốt nghiệp thủ khoa (1999). 

Không dừng ở đó, Thế An sang Praha (Cộng hòa Czech) tu nghiệp sau đại học về guitar trong hai năm 2000, 2001 dưới sự truyền thụ trực tiếp của đại danh cầm guitar hàng đầu thế giới Stepan Rak, Thế An đạt được trình độ kỹ thuật tay phải đỉnh cao, nhất là kỹ thuật tremolo (reo dây). Không chỉ chơi đàn, Thế An đã chuyển soạn và sáng tác rất nhiều nhạc phẩm cho cây đàn guitar với một bản sắc và kỹ thuật điêu luyện. Trong nhiều sáng tác và chuyển soạn cho guitar của anh, tiêu biểu là những nhạc phẩm được chắp cánh từ nỗi nhớ quê hương da diết: Thánh Gióng, Bèo dạt mây trôi, Người ơi người ở đừng về, Ngẫu hứng Tây Nguyên….

Tác phẩm Thánh Gióng (The Legend of the Bamboo Child) gồm 6 chương viết về huyền thoại người anh hùng làng Phù Đổng. Tác phẩm sử dụng nhiều kỹ thuật diễn tấu tay phải và tay trái phức tạp, chỉ những nghệ sĩ đạt đến trình độ kỹ thuật tremolo hoàn hảo mới có thể tự tin biểu diễn trước công chúng.

• Đặng Ngọc Long (b.1957) | Núi rừng Tây Nguyên (Central Highlands of Vietnam)

Đặng Ngọc Long là một nhà soạn nhạc cho đàn guitar, một nghệ sĩ guitar, diễn viên người Việt Nam đang định cư tại CHLB Đức. Khi còn ở Việt Nam, ông là học trò của danh cầm Tạ Tấn. Từ năm 1985 đến 1990, ông hoàn thành chương biểu diễn guitar tại Học viện Âm nhạc “Hanns Eisler” ở Berlin. Năm 1991 đến 1993, ông nhận được học bổng bậc thạc sĩ và được học với nhiều danh cầm nổi tiếng thế giới. Năm 1987, ông được giải đặc biệt tại cuộc thi guitar quốc tế tại Hungary. Ông thực hiện nhiều buổi biểu diễn tại Đức và quê hương Việt Nam, ngoài ra ông còn biểu diễn ở nhiều quốc gia khác như Hungary, Tiệp Khắc (cũ), Ý và Tây Ban Nha. Năm 1991, ông bắt đầu sự nghiệp sư phạm âm nhạc tại Berlin và Bernau, song song đó, ông cũng sáng tác nhiều tác phẩm cho guitar độc tấu, song tấu, tam tấu, tứ tấu. Ngoài ra, ông còn sản xuất một số băng cassette, đĩa CD, chương trình âm nhạc cho đài phát thanh và truyền hình ở Việt Nam, Đức và các nước khác. Năm 1994, lần đầu tiên ông khởi xướng cuộc thi độc tấu guitar ở Bernau. Từ năm 2004, ông là giám đốc trường âm nhạc Berlin Gesundbrunnen. Từ năm 2006 trở đi Đặng Ngọc Long là Giám đốc nghệ thuật Cuộc thi & Liên hoan Guitar quốc tế Berlin (The International Guitar Competition & Festival, Berlin) tại Đức. Năm 2009 Đặng Ngọc Long được phong tặng danh hiệu Giáo sư danh dự của Đại học Kyrgyzstan.

Tác phẩm Núi rừng Tây Nguyên là một sáng tác của Đặng Ngọc Long dựa trên chất liệu âm nhạc Tây Nguyên. Bằng cách khai thác những âm sắc độc đáo trên cây đàn guitar để mô phỏng tiếng chim, tiếng gió, tiếng suối chảy, tiếng hồ gầm, tiếng đàn t’rưng,… Tác giả mong muốn vẽ ra một bức tranh toàn cảnh về Tây Nguyên một cách chân thực nhất.

• Nguyễn Thế An (b.1970) | Người ơi người ở đừng về

Người ơi người ở đừng về là tác phẩm được Nguyễn Thế An chuyển soạn từ dân ca Quan Họ Bắc Ninh sang guitar cố điển độc tấu. Cây đàn guitar sẽ hát những âm nhạc quê hương Việt Nam bằng cách riêng của nó, không phải bằng lời hát mà bằng những giai điệu quen thuộc đã đi sâu vào tâm thức người Việt.

Trong tiết mục biểu diễn này, tôi nhận thấy một thói quen thường gặp của người Việt ở các buổi hòa nhạc guitar cổ điển, đó là mỗi khi nghe ca khúc Việt Nam chuyển soạn thì có một vài khán giả thường ngâm nga lời bài hát theo giai điệu của nghệ sĩ đang biểu diễn trên guitar. Điều này cũng khó trách, nhưng trong không gian phòng hòa nhạc thì giọng hát sẽ làm loãng tiếng đàn, gây khó chịu cho những khán giả xung quanh. Nghệ sĩ Kim Chung từng chia sẻ: khi cô đàn Niệm khúc cuối thì lắng nghe bên dưới khán đài có giọng hát hòa theo làm cô bị hoang mang.

3.2. Màn độc tấu guitar của Benjamin Verdery

3.2.1. Tiểu sử Nghệ sĩ Benjamin Verdery 

Benjamin Verdery sinh năm 1955, là một nhà soạn nhạc, nghệ sĩ guitar và nhà sư phạm guitar người Mỹ. Ông từng biểu diễn tại các phòng hòa nhạc danh giá bậc nhất trên thế giới, cũng như hợp tác với những nghệ sĩ nổi tiếng cho ra mắt nhiều bản thu âm guitar cổ điển có giá trị. 

Là một nhà soạn nhạc sung mãn, Benjamin Verdery đã xuất bản tác phẩm của riêng mình, nhiều sáng tác của ông đã được biểu diễn, thu âm và xuất bản (Doberman‐Yppan, Alfred Music) trong nhiều năm qua. Ông đã sáng tác các tác phẩm cho The Assad Duo, các nghệ sĩ guitar David Russell, Scott Tennant, David Tanenbaum, John Williams và John Etheridge, The Changsha International Guitar Festival, Chilean Guitar Ensemble, Pensacola Guitar Orchestra (FL), Kyo‐Shin‐An Arts (NY), Wake Forest University, Thomas Offermann và nhóm guitar của Hochschule for Music and Theatre (Rostock, Đức) và bản nhạc cho bộ phim tài liệu Corida Goyesque. Tác phẩm “Scenes from Ellis Island” dành cho dàn nhạc guitar, đã được phát sóng rộng rãi và biểu diễn tại các lễ hội và trường đại học ở Hoa Kỳ, Canada, New Zealand và Châu Âu, và Los Angeles Guitar Quartet đã đưa tác phẩm này vào CD của họ, “Air and Ground” (Sony Classical).

Ông từng học qua rất nhiều Giáo sư Guitar và ông cảm thấy nợ họ. Giáo sư Philip De Fremery và Frederic Hand, cả hai đều là những người thầy đáng kính của Ben tại SUNY Purchase. Tại các lớp học nâng cao mà Ben đã học ở Arles, Pháp với Leo Brouwer cũng có ý nghĩa quan trọng đối với sự nghiệp của ông. Sau đó, Ben tiếp tục học với Giáo sư Anthony Newman rồi nhận được sự hướng dẫn từ người người thầy khác của mình, Seymour Bernstein. Ông sẽ luôn cảm thấy vô cùng biết ơn những người thầy đã mang lại cho ông trong nhiều năm qua.

Từ năm 1985, ông là giáo sư guitar tại Trường Âm nhạc Yale, Giám đốc nghệ thuật của chương trình Art of the Guitar của 92Y từ năm 2007 đến năm 2020 và Nhà sản xuất của Maui Summer Master Class từ năm 1999 đến năm 2023. Ông cũng là Thành viên  danh dự của Hiệp hội Suzuki Châu Mỹ. Benjamin Verdery sử dụng dây đàn D’Addario và đàn guitar của Garrett Lee và Otto Vowinkel (Theo benjaminverdery.com)

3.3. Màn song tấu guitar của Benjamin Verdery và An Trần

An Trần từng theo học bậc Thạc sĩ với sự hướng dẫn của Giáo sư Benjamin Verdery tại Yale School of Music. Đến với SIGF 2024, thầy và trò sẽ chơi song tấu cùng nhau các tác phẩm mới được sáng tác bởi Maestro Benjamin Verdery.

3.4. Màn song tấu flute – guitar của đôi vợ chồng Rie Schmidt và Benjamin Verdery

3.4.1. Tiểu sử Nghệ sĩ Rie Schmidt

Rie Schmidt tốt nghiệp trường SUNY Purchase. Năm 1983, cô đã ra mắt tại Carnegie Recital Hall với tư cách là người chiến thắng Cuộc thi Nghệ sĩ Quốc tế. Schmidt là thành viên của Westchester Philharmonic, American Symphony, đã biểu diễn với New York City Ballet Orchestra, American Composers Orchestra và nhiều chương trình Broadway. Bà là nghệ sĩ sáo và vũ công nổi bật trong Leonard Bernstein’s Mass được biểu diễn tại Trung tâm Kennedy ở Washington, DC năm 1981.

Bà và chồng, Nghệ sĩ guitar Benjamin Verdery, là một cặp đôi hoàn hảo trong các chương trình hòa nhạc trên khắp Hoa Kỳ và Châu Âu, và đã thu âm hai đĩa CD nhạc cho sáo và guitar. Cô là thành viên sáng lập của Flute Force, một tứ tấu sáo, có ba đĩa CD: Flute Force (CRI), Pastorale, với nghệ sĩ flute Julius Baker (VAI) và Eyewitness , với người kể chuyện Garrison Keillor (innova).

Bà Schmidt giảng dạy tại Trường Âm nhạc Suzuki ở Westport, CT, Trường Âm nhạc Bloomingdale, Trường Allen-Stevenson và Trung tâm văn hóa 92nd Street Y ở Thành phố New York.

Các tác phẩm của bà bao gồm Daphnis và Chloe (McGinnis và Marx) của Ravel được biên soạn cho ngũ tấu sáo, và Adagio (Schirmer Music) của Barber. Bà Schmidt là chủ tịch Câu lạc bộ Sáo New York từ năm 1995 đến năm 1998. (Theo Westchester Philharmonic)

3.4.2. Nhạc mục song tấu flute – guitar của Rie Schmidt và Benjamin Verdery

Rie Schmidt và Benjamin Verdery trình diễn 3 tác phẩm của Benjamin Verdery lấy tác phẩm từ 3 vùng đất của nước Mỹ: Miami, Dennis và Seattle.

Đôi vợ chồng Rie Schmidt và Benjamin Verdery trình diễn Miami, Dennis và Seattle tại SIGF 2024. Video: Thy Phương.

3.5. Màn hòa tấu 7 guitars của Yale Guitar Ensemble

Kết thúc màn biểu diễn, Maestro Benjamin Verdery và các học trò hòa tấu tác phẩm của ông sáng tác với nhan đề “Give”, ông nói trước khán giả rằng “Biết cho đi là một hành động rất tốt”. Màn trình diễn kéo dài hơn 14 phút, âm nhạc mới mẻ, nhiều điểm nhấn ấn tượng với kỹ thuật dùng thanh gỗ gõ vào dây đàn tạo hiệu ứng tương tự đàn Cimbalom ở Hungary (và một số nước Châu Âu khác) hay Tam thập lục của Việt Nam.